ما باید سه مفهوم را از هم متمایز کنیم:

الف: غنی‌سازی

ب: بومی‌سازی

پ: اسلامی‌سازی یا ارزش‌مداری علوم انسانی.

۱)*غنی‌سازی به معنای پر کردن شکاف ایجاد شده بین علوم انسانی خود و دیگران است. علوم انسانی ما باید متناسب پیشرفت‌هایی باشد که در این زمینه در جهان صورت گرفته است.

*بومی‌سازی را به این معنا می‌دانم که محتوای دانش علوم انسانی با فرهنگ، تمدن و جامعه ایران، سازگاری، تناسب و هماهنگی داشته باشد یعنی مسائل آن ناظر به مشکلات ویژه ما باشد.

در مفهوم سوم که مبتنی بر *ارزش‌های اسلامی است من معتقدم که در مبانی هستی‌شناسی، معرفت‌شناسی و انسان‌شناسی علوم نوین باید تجدید نظر و بازنگری شود. به اعتقاد ما علوم انسانی یا فرهنگ غنی اسلامی و معارف اسلامی که منبعث از وحی و مبادی مابعدالطبیعه است، بر سایر فلسفه‌ها، برتری نسبی دارد.

۲)تفاوت بومی‌سازی با اسلامی‌سازی در این است که بومی‌سازی ناظر به یک نوع پایش سرزمینی، جغرافیایی و فرهنگی خاص ایران است و در حقیقت نیازها، مسائل، مشکلات و ویژگی‌های رفتاری مردم این سرزمین را بیشتر مدنظر قرار می‌دهد، اما اسلامی‌سازی دقیقا ناظر به آموزه‌ها و معارف اسلامی است که در علوم انسانی باید محور و ملاک قرار بگیرد.

۳)در انجام بومی‌سازی ما هم به روش‌های سلبی و هم به روش‌های ایجابی نیازمندیم.

۴)نفی علوم انسانی غربی یا تعبیر «مرگ علوم انسانی غربی» صحیح نیست. این علوم محصول عقلانیت بشر است و صدها سال روی آن‌ها کار شده و شاید بیش از ۱۰۰ سال بعضی از این رشته‌ها سابقه کار علمی و تجربی دارند و در مرحله عمل نیز کارایی و کارآمدی‌شان را نشان داده‌اند، بنابراین نمی‌توان به راحتی این علوم را نفی کرد و از باطل بودن یا مرگ آن‌ها سخن گفت زیرا این علوم در بسیاری از موضوعات قابلیت‌های عملی و سودمندی خود را برای انسان نشان داده‌اند.